Chúng ta đang sống trong một xã hội được bao quanh bởi hình ảnh, đắm chìm trong biển dữ liệu từ hàng tỉ nguồn khác nhau. Điều này đặt ra một thách thức lớn: làm thế nào để xử lý và hiểu thông tin một cách hiệu quả trong sự bùng nổ của thời đại số ? Vì vậy, nhu cầu trực quan hóa dữ liệu đã trở thành một yếu tố không thể thiếu để diễn đạt ý nghĩa và truyền tải thông tin một cách rõ ràng, hấp dẫn và nhanh chóng.
Trong khi đó, thiết kế trải nghiệm người dùng (User Experinece Design) tập trung tạo ra các sản phẩm và dịch vụ dễ sử dụng, thân thiện với người dùng - về cơ bản, đảm bảo rằng người dùng có trải nghiệm tốt và dễ sử dụng, từ việc sử dụng ứng dụng di động đến trang web, sản phẩm, hoặc giao diện khác.
Vậy điều gì sẽ xảy ra khi Trực quan hoá dữ liệu và Thiết kế trải nghiệm người dùng kết hợp cùng nhau? Sự kết hợp này có thể tạo ra giá trị tích cực cho người dùng? Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ suy nghĩ của mình về sự kết hợp thú vị của hai lĩnh vực này. Hy vọng bạn sẽ tìm thấy thông tin và cái nhìn có giá trị trong bài viết.
Tại sao cần làm dữ liệu trở nên sống động hơn?
Trực quan hóa dữ liệu là một phần quan trọng liên quan đến trải nghiệm người dùng. Nó giúp làm dữ liệu sống động hơn và làm cho người dùng dễ dàng hiểu và tương tác với dữ liệu. Bằng cách tận dụng sức mạnh của trực quan hóa dữ liệu, các công ty có thể tạo ra những trải nghiệm tốt hơn, thúc đẩy sự tham gia của người dùng, tăng tỷ lệ chuyển đổi và thúc đẩy sự tăng trưởng doanh thu.
Thông thường, có rất nhiều dữ liệu và việc của bạn là cố gắng xử lý để hiển thị thông tin đến người xem, tuy nhiên như vậy là chưa đủ. Dữ liệu của bạn phải được trình bày một cách đẹp mắt. Nó phải được bố trí một cách hợp lý và mang lại cảm giác thoải mái cho những người sử dụng, giúp người dùng có cái nhìn tổng quan và điều hướng họ hành động với những chỉ số họ quan tâm. Đây chính là nơi mà các khái niệm về Trực quan hóa dữ liệu (Data Visualization) và Trải nghiệm người dùng (User Experience) hội tụ lại với nhau. Kết hợp hai yếu tố này cho phép bạn tạo ra các bảng điều khiển (Dashboard), các bài báo cáo, thuyết trình đẹp mắt và hiệu quả, có thể giúp bạn đạt được mục tiêu và tác động tích cực kết quả.
Trực quan hóa dữ liệu (Data Visualization) là gì?
Trực quan hóa dữ liệu (Data Visualization) là một phương tiện để biểu đạt thông tin một cách trực quan, gói gọn các khái niệm phức tạp trong một số hình ảnh đơn giản. Trực quan hóa giúp người dùng dễ dàng hiểu ý nghĩa đằng sau dữ liệu và nhanh chóng đưa ra quyết định dựa trên những gì họ thấy.
Có nhiều loại trực quan hóa dữ liệu khác nhau, bao gồm biểu đồ (charts), bảng (tables) , đồ thị (graphs), bản đồ (maps), sơ đồ (diagrams) và đồ họa thông tin (infographics). Mỗi loại trực quan hóa có cả ưu điểm và nhược điểm mà bạn nên xem xét khi tạo giải pháp thiết kế cho dự án hoặc sản phẩm.
Lịch sử của trực quan hóa dữ liệu
Trực quan hóa dữ liệu là việc thể hiện thông tin dưới dạng đồ họa để giúp người ta hiểu dữ liệu phức tạp và đưa ra quyết định thông minh.
Trực quan hóa thông tin đã tồn tại trong suốt một khoảng thời gian dài, ít nhất là 4.000 năm. Tuy nhiên, có thể nói rằng cho đến thế kỷ 17, việc áp dụng nó vẫn tương đối hạn chế, sau đó trong vòng 3 thế kỷ - trực quan hóa thông tin, kỹ thuật, vật lý, toán học, v.v. kết hợp lại với nhau để tạo ra một cuộc bùng nổ trong trực quan hóa thông tin. Các mô hình tiến hóa đến các mức độ phức tạp ngày càng cao và đã được sáng chế và sử dụng để thực hiện các nhiệm vụ ngày càng thú vị và đa dạng hơn.
Có những bản ghi trên viên đá từ Mesopotamia có niên đại trên 2.000 năm trước Công nguyên để hiển thị biểu đồ dữ liệu. Nhu cầu biểu thị thông tin không phải là điều mới và như bạn có thể thấy trong hình ảnh dưới đây - một trong những sử dụng đầu tiên của trực quan hóa dữ liệu là để đo lường tài chính. Bản ghi được sử dụng bởi một quan chức người Sumer để kiểm tra lượng bạc trong sự quản lý của ông
Sự phát triển của máy tính trong thế kỷ 20 đã mang lại những khả năng mới cho trực quan hóa dữ liệu. Với sự xuất hiện của máy tính để bàn và ứng dụng phần mềm, trực quan hóa dữ liệu trở nên dễ tiếp cận hơn đối với cá nhân và tổ chức. Kết quả là, trình bày dữ liệu dưới dạng đồ họa trở nên phổ biến hơn, giúp người ta hiểu dễ dàng hơn các bộ dữ liệu lớn và phức tạp.
Trong những năm gần đây, sự tiến bộ trong công nghệ và sự phát triển của dữ liệu lớn đã dẫn đến những kỹ thuật trực quan hóa dữ liệu phức tạp hơn. Hiện nay, có nhiều loại công cụ trực quan hóa dữ liệu khác nhau, từ các biểu đồ cột và đường đơn giản đến các trực quan hóa 3D phức tạp và bảng điều khiển tương tác. Những công cụ này giúp cá nhân và tổ chức phân tích, hiểu và truyền tải dữ liệu hiệu quả hơn bao giờ hết.
Với sự gia tăng về sự sẵn có của dữ liệu và sự quan trọng ngày càng tăng của việc đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu, trực quan hóa dữ liệu đang trở thành một lĩnh vực quan trọng ngày càng và sự quan trọng của nó có thể tiếp tục tăng trong tương lại.
Làm thế nào trực quan hóa dữ liệu tốt hơn ?
Trực quan hóa dữ liệu là một bước quan trọng trong việc hiểu thông tin từ các tập dữ liệu lớn và phức tạp. Trực quan hóa giúp xác định các hình mẫu kỹ thuật (patterns), thực hiện các so sánh và rút ra kết luận có thể hỗ trợ cho việc ra quyết định.
Cách bạn trình bày thông tin có thể ảnh hưởng lớn đến kết quả mà bạn muốn đạt được. Ví dụ, một bài thuyết trình thiết kế tốt, kết hợp với trực quan hóa dữ liệu hiệu quả, có thể giúp bạn truyền đạt thông tin một cách hiệu quả hơn và do đó đạt được kết quả tốt hơn.
Hãy xem xét một số cách bạn có thể cải thiện kết quả thông qua trực quan hóa dữ liệu thích hợp:
Xác định đúng loại dữ liệu mà chọn đúng dạng biểu đồ, đồ thị hoặc bản đồ, bạn có thể làm cho thông tin phức tạp dễ tiếp cận và dễ hiểu hơn, giảm thời gian cần thiết để tiến hành hành động.
Các bài thuyết trình được thiết kế hợp lý có thể tăng sự tương tác của người dùng, tạo ra một cảm nhận tích cực hơn về thông tin bạn đang trình bày, tăng sự tiếp nhận về dữ liệu được trực quan hóa và tạo thêm niềm tin cho người xem trình bày.
Kết hợp trực quan hóa dữ liệu và thiết kế một bài thuyết trình giúp bạn truyền đạt thông tin một cách hiệu quả, tăng sự tương tác và đạt được kết quả tốt hơn.
Vì vậy, nếu bạn muốn cải thiện khả năng truyền đạt thông tin dữ liệu, bạn nên tập trung vào khía cạnh trải nghiệm người dùng của trực quan hóa dữ liệu để cải thiện kết quả.
Lợi ích của việc Trực quan hoá dữ liệu khi kết hợp cùng thiết kế trải nghiệm người dùng tốt
Bây giờ, hãy cùng xem xét một số lợi ích khi người dùng dễ dàng đọc dữ liệu được trực quan:
Khi được thực hiện đúng cách: có thể giúp làm cho dữ liệu phức tạp dễ hiểu và dễ tiếp cận hơn, trong khi thiết kế trải nghiệm người dùng có thể giúp bạn tạo ra giao diện thân thiện, giúp người dùng dễ dàng tìm và sử dụng thông tin mà họ cần.
Cải thiện sự hiểu biết về dữ liệu: Sự kết hợp cùng nhau này cũng có thể giúp cải thiện sự hiểu biết của người dùng về dữ liệu. Trực quan hóa dữ liệu theo cách dễ hiểu giúp tăng cơ hội để người dùng có thể nắm bắt ý nghĩa và hệ quả của dữ liệu. Hơn nữa, thiết kế giao diện thân thiện với người dùng giảm khả năng người dùng có thể bị lạc hướng hoặc nhầm lẫn.
Đưa ra thông tin chi tiết: Một lợi ích khác nữa là chúng có thể mang lại thông tin chi tiết hơn. Khi bạn trình bày dữ liệu một cách hấp dẫn mắt, việc nhận ra các xu hướng và hình mẫu kỹ thuật (patterns) mà trong trường hợp khác có thể bị che khuất. Hơn nữa, thiết kế giao diện dễ sử dụng khiến người dùng có khả năng khám phá dữ liệu một cách sâu hơn.
Giúp đưa ra quyết định tốt hơn: Dữ liệu được trình bày một cách trực quan cũng giúp trong việc đưa ra các quyết định tốt hơn. Khi bạn trình bày dữ liệu, việc hiểu được những hệ quả của dữ liệu và dự đoán xu hướng có thể dễ dàng hơn cho người đưa ra quyết định. Hơn nữa, thiết kế UX có thể làm cho dữ liệu dễ chấp nhận hơn đối với các bên liên quan, và họ bắt đầu phát triển niềm tin vào nó.
Tăng hiệu suất: Lợi ích là đảm bảo tăng cường hiệu suất. Khi bạn trình bày dữ liệu một cách rõ ràng và ngắn gọn, nó có thể giúp người dùng tiết kiệm thời gian vì họ có thể tìm ra thông tin mà họ cần một cách nhanh chóng. Thực hiện các nhiệm vụ nhanh chóng với ít sự tham gia dẫn đến tăng cường hiệu suất.
Tiết kiện chi phí: Khi bạn trình bày dữ liệu một cách dễ hiểu, nó có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tiên bạc vì họ có thể tận dụng tốt hơn các nguồn lực của họ. Hơn nữa, điều này không chỉ giảm chi phí mà còn mở ra những cơ hội mới để tối ưu hóa hoạt động và thu được nhiều lợi ích hơn.
Những thách thức gặp phải
Không có chiến lược UX dựa trên dữ liệu nào phù hợp với mọi tình huống. Đưa ra chiến lược UX dựa trên dữ liệu là một nỗ lực độc đáo bao gồm việc hiểu cả nhu cầu của người dùng và cách cải thiện khả năng hiển thị dữ liệu cụ thể đó.
Bây giờ, hãy cùng xem qua các bước xây dựng chiến lược UX để cải thiện khả năng trực quan hóa dữ liệu.
Xác định mục tiêu: Đầu tiên, bạn cần xác định mục tiêu và mục đích của dự án. Sau khi đã họp bàn với các phòng ban trong dự án, bạn nên thu thập thông tin và dữ liệu từ các nguồn khác nhau, bao gồm dữ liệu người dùng, thông tin từ hệ thống, và bất kỳ nguồn dữ liệu nào liên quan. Xác định dữ liệu nào là cần thiết để đạt được các mục tiêu đó. Điều này giúp hướng dẫn quá trình thiết kế và đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng có liên quan và hữu ích.
Phân tích nhu cầu của người dùng: Hiểu đối tượng mục tiêu để trực quan hóa dữ liệu cụ thể là rất quan trọng để tạo ra một thiết kế hiệu quả. Tiến hành nghiên cứu người dùng để thu thập thông tin về nhu cầu và mục tiêu của người dùng, sau đó sử dụng thông tin này để cung cấp thông tin cho quá trình thiết kế.
Chọn các loại hình ảnh trực quan: Chọn các loại trực quan thích hợp trên cơ sở loại dữ liệu và thông tin bạn cần truyền tải. Dựa trên thông điệp và dữ liệu, xác định loại trực quan hóa phù hợp như biểu đồ, đồ thị, bản đồ, hoặc infographics. Ví dụ: biểu đồ thanh và biểu đồ đường tốt hơn để hiển thị xu hướng theo thời gian, trong khi biểu đồ hình tròn và bản đồ nhiệt truyền tải tỷ lệ và độ phân bổ dữ liệu tốt hơn.
Tạo prototype: Tạo ra một prototype hoặc mẫu thử nghiệm để kiểm tra việc thực hiện trực quan hóa và trải nghiệm người dùng. Điều này giúp bạn điều chỉnh và cải thiện thiết kế trước khi triển khai.
Kiểm tra và điều chỉnh: Tiến hành kiểm tra khả năng sử dụng để thu thập phản hồi về thiết kế và sử dụng phản hồi này để thực hiện các cải tiến lặp đi lặp lại. Bạn có thể cần phải thử nghiệm nhiều tùy chọn thiết kế để xác định giải pháp nào phù hợp nhất với đối tượng mục tiêu.
Duy trì và cập nhật: Liên tục theo dõi và cập nhật trang tổng quan của bạn hoặc các giao diện người dùng khác để đảm bảo rằng chúng vẫn phù hợp và hữu ích. Điều này có thể liên quan đến việc cập nhật cả dữ liệu và loại trực quan mà bạn đã sử dụng, cũng như cải thiện trải nghiệm người dùng.
Ngoài ra, bằng cách hợp tác giữa các chuyên gia về dữ liệu, bạn có thể phát triển chiến lược của mình để mang lại thành công cho dự án.
Kết luận
Sự giao thoa giữa trực quan hóa dữ liệu và trải nghiệm người dùng vừa cần thiết vừa quan trọng trong việc cung cấp những sản phẩm hữu ích đến với người dùng, từ đó mang lại mức độ trung thành và tỷ lệ chuyển đổi cao hơn.
Đối với các công ty muốn đi đầu trong bối cảnh kỹ thuật số ngày nay, điều cần thiết là phải sử dụng các chiến lược hiệu quả để tận dụng sự kết hợp của cả hai nguyên tắc này. Bạn cần tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ thành công với hình ảnh trực quan đáp ứng mong đợi của người dùng, đồng thời vẫn cung cấp cho họ trải nghiệm sử dụng sản phẩm thật thú vị. Lợi ích từ việc tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ kỹ thuật số có ý nghĩa, không chỉ thu hút khách hàng mới mà còn giữ chân những khách hàng hiện có gắn bó với sản phẩm.
Comments